Table of Contents
Wat is shirring en waarom zou je het gebruiken?
Shirring is een rimpeltechniek die ontstaat doordat elastisch garen in de spoel de stof samen trekt terwijl jij met een rechte steek naait. Je bovendraad blijft gewoon polyester. Het resultaat: soepele rimpels die meebewegen met je lichaam — perfect voor bodices, rugpanelen of manchetten.
In de afgelopen lente en zomer zag je overal shirred bodices, rugpanelen voor extra vorm, en ballonmouwen met gerimpelde polsen. Handig, want je kunt veel modellen makkelijk aan- en uittrekken zonder extra coupenaden of ritsen.
Let op: de video doet geen specifieke merkclaims over garen of machines. Het principe blijft hetzelfde — elastisch garen in de spoel trekt de stof samen, jouw bovendraad houdt de steek netjes aan de goede kant.
Snel check
- Bovendraad: gewone polyester.
- Spoel: elastisch shirring-garen (zwart of wit zijn gangbaar).
- Steek: rechte steek, langere steeklengte (3,5–4).
Pro tip Werk de bovenrand van je lijfje of rok eerst af (bijvoorbeeld locken) vóór je gaat shirren. Ná het rimpelen is opranden veel lastiger.
Je naaimachine voorbereiden voor shirring
Handmatig je elastische spoel winden
Winden doe je met de hand, niet op de machine. Geef lichte, gelijkmatige spanning: genoeg om vlak naast de vorige winding te liggen, maar niet strak trekken. Te strak veroorzaakt problemen in de machine; te los geeft te weinig rimpel.
Hoeveel spoelen je nodig hebt hangt van je project af. In de video: ongeveer 6 rijen over 55 inch stof per spoel. Voor een volledig lijfje van ca. 11 inch hoog kwamen er circa 38 rijen uit, goed voor ongeveer 8 gevulde spoelen elastiek.
Let op Test altijd eerst op een stofrestje van dezelfde stof. Zo zie je of je spanning en steeklengte de gewenste rimpel geven.
Kader: machine-realiteit Niet elke machine gedraagt zich identiek. In de reacties gaven enkele kijkers aan dat strakker met de hand winden op bepaalde Brother-machines betere rimpels gaf. Begin zoals in de video (licht gespannen) en stel bij op basis van je testlapje. Een losse verwijzing: als je breder met textiel werkt, kom je ook accessoires tegen zoals magnetisch borduurring, maar die horen bij machinaal borduren; voor shirring heb je ze niet nodig.
Spoel laden: top- (drop-in) en frontlader
Op een top-ladende machine (bijv. Janome 360 DC) open je de spoelkap, laat de spoel met elastiek vallen en leid je de draad zoals normaal door de spanningsgleuf. Naald omlaag/omhoog om het onderdraadje op te halen — klaar.
Een handige tip uit de video: trek de elastische draad even licht strak bij het doorvoeren door de spanningsweg; dat helpt hem netjes op zijn plek te vallen.
Frontlader (bijv. Singer 8280): haal het spoelhuis eruit, plaats de spoel met het staartje naar links (denk: ‘P for perfect’), leid door de spanningsgleuf en klik het spoelhuis terug. Haal daarna de onderdraad op zoals gebruikelijk.
De oriëntatie en het door de spanningsgleuf leiden zijn cruciaal om knopen en spanningsfouten te voorkomen.
Snel check
- Staartje links in het spoelhuis (frontlader)? Check.
- Door de spanningsgleuf geleid? Check.
Let op De maker geeft aan nooit de machine- of spoelspanning te hoeven verstellen voor shirring. Dat is persoonlijke ervaring; begin zo, maar vertrouw op je testlapje.
Optimale instellingen
- Steektype: rechte steek.
- Steeklengte: 3,5 of 4 werkt meestal het best.
- Spanning: niet aanpassen (startpunt uit de video).
Werk eerst de bovenrand van je kledingstuk af. Begin je eerste rij met 2–3 steken terugstikken om te voorkomen dat het elastiek loskomt tijdens het dragen.
Extra noot Werk je met verschillende machines of overweeg je later borduren? Dan kom je wellicht termen als naai- en borduurmachine tegen, of accessoires zoals hoopmaster station kit en brother magnetisch frame. Voor shirring zijn ze niet nodig, maar het helpt om het onderscheid te kennen tussen naaien, shirren en borduren.
Shirren stap voor stap
1) Voorbereiden van de stofrand
Teken eventueel een krijtlijn als referentie voor je eerste rij. Sommige makers tekenen meerdere parallelle lijnen; de maker uit de video lijnt vooral haar naaimachinevoetje uit langs de vorige rij — snel én consistent.
2) Start je eerste rij veilig
Backstitch 2–3 keer aan het begin van je eerste rij. Dit verankert het elastische garen, zodat het niet door de stof kan trekken. Na de eerste rij kun je doorstikken tot in de naadtoeslag (zie hierna) om knip- en knoopmomenten te beperken.
Snel check
- Heb je teruggestikt? Zo niet: even uithalen en opnieuw, beter nu dan later.
3) Efficiënt meerdere rijen naaien: de pivot-methode
In plaats van elke rij af te knippen en opnieuw te beginnen, kun je na je eerste rij dóórnaaien tot in de naadtoeslag. Laat de naald beneden, pivot (draai) de stof, naai een paar steken in de naadtoeslag, pivot opnieuw en zet de volgende rij in. Zo behoud je één doorlopend stuk elastiek zonder losse uiteindes.
Voor de rijafstand kun je het buitenrandje van je persvoet langs de vorige rij laten lopen; dat geeft een gelijkmatige, professionele look. Wil je absolute precisie, teken dan parallelle krijtlijnen.
Let op Ga langzaam bij het draaien. Controleer dat het elastiek niet uit de naadtoeslag trekt wanneer je weer in de volgende rij valt.
Extra context Sommige lezers werken op verschillende merken machines. Het shirring-principe blijft gelijk — elastiek in de spoel, rechte steek. Accessoires zoals bernina magnetisch borduurringen of janome borduurmachine zijn relevant voor borduren, niet voor shirring, maar het is logisch dat je ze online tegenkomt bij het oriënteren op machine-toebehoren.
Teresa’s 5 tips voor gegarandeerd succes
Tip 1: Test altijd
Maak een testlapje van je projectstof. Stel steeklengte en je handwind-spanning daarop bij. Een paar rijen en een stoombeurt vertellen je direct of je setup werkt.
Tip 2: Extra zekerheid bij strapless modellen
Maak bovenaan een tunnel voor smal elastiek (1/4", 1/2" of 3/4"). Het shirring-elastiek rekt wel, maar een aparte elastiektunnel houdt een strapless model beter op zijn plek. Breng de tunnel vóór het shirren aan; elastiek inrijgen doe je pas als alle rijen klaar zijn.
Pro tip Als je later ook borduurplannen hebt en je verdiept in frames, laat je dan niet afleiden door termen als brother sewing machine of magnetisch borduurring in webshops: ze zijn prima voor hun doel, maar hebben geen rol in het shirren zelf.
Tip 3: Spoel leeg midden in een rij? Zo herstel je dat
Het overkomt iedereen: halverwege is je spoel leeg. Leg je nieuwe rij 1–2 inch over de voorgaande steken heen. Die overlap borgt de elasticiteit en voorkomt dat het loskomt tijdens het dragen.
Tip 4: Gebruik Franse naden
Franse naden sluiten de randen en het elastiek twee keer in. Dat maakt je kledingstuk duurzamer en voorkomt dat losse elastiekjes met de tijd uit de naad kunnen ‘wippen’.
Let op Werk idealiter met een patroon met 5/8" naadtoeslag: eerst verkeerde kanten op 1/4", dan goede kanten op 3/8". Zo kom je uit op een volle 5/8" met netjes ingesloten elastiek.
Tip 5: Laat perfectionisme los
Aan de achterkant kunnen de elastieksteken wat ‘wibbly wobbly’ lijken. Aan de voorkant, wanneer alles samengetrokken is, ziet het er prachtig uit. Kies voor consistentie, niet voor perfectie.
Snel check
- Kijk naar het totaalbeeld aan de voorkant. Als de rijen redelijk gelijkmatig zijn en de rimpel elastisch aanvoelt, ben je goed bezig.
Extra zekerheid en mindset
Randen en afwerking
- Werk bovenranden vooraf af; na het rimpelen wordt dat onnodig lastig.
- Verstevig kritieke punten (zoals het begin/einde van rijen) door in de naadtoeslag door te naaien en te pivoteren, in plaats van steeds te hechten en af te knippen.
- Overweeg een elastiektunnel bovenaan bij strapless of zware stoffen.
Problemen oplossen (samengevat uit video + reacties)
- Rimpelt het nauwelijks? Test met iets strakker met de hand opwinden, langere steeklengte (3,5–4), en controleer of de elastiek correct door de spanningsweg loopt.
- Komt elastiek zichtbaar bovenop? Probeer lagere bovendraadspanning of een tikje langere steeklengte, zodat de bovendraad de elastiek netjes onderin houdt.
- Elastiek breekt? Controleer of je niet te strak windt en of er geen bruuske wendingen zijn bij pivots; ga rustig over de bocht.
- Onderraad niet op te halen? Laat een lang staartje elastiek in de spoel, en check de oriëntatie/gleuf.
Kennisblok: machines & toebehoren Werk je hybride — naaien, shirren én borduren — dan kom je uiteenlopende accessoires tegen. Zo bestaan er brother magnetisch frame en systemen zoals hoopmaster station kit voor borduurpositionering. Ze zijn fantastisch binnen hun domein, maar niet nodig voor shirring. Focus voor shirring op: correcte handopwinding, juiste steeklengte en slimme naaivolgorde.
Uit de reacties: snelle Q&A
- Op welke kant naai je? Op de goede kant; elastiek zit in de spoel en blijft dus aan de binnenzijde.
- Wanneer maak je de elastiektunnel? Vóór het shirren aanzetten; elastiek pas inrijgen als alle rijen klaar zijn.
- Welke steeklengte? Start met 3,5–4 en test per stof/machine.
- Merk elastiek? Gebruikers meldden succes met Hemline; ook Gutermann heeft shirring-elastiek in meerdere kleuren.
- Hoeveel stofbreedte? Als vuistregel voor een lijfje: ca. 1,5× de gewenste omtrek (opmerkingen in de comments wijzen op flink krimpen, vaak tot ongeveer de helft, maar test op je stof!).
Let op Sommige frontladers zijn gevoelig: een gebruiker meldde dat het spoelhuis uitlubberde door veel elastiekgebruik en verving het spoelhuis voor regulier naaien. Houd je machine in de gaten en raadpleeg een dealer bij twijfel.
Conclusie en vervolgstappen
Shirring is toegankelijk, vergevingsgezind en veelzijdig. Met elastiek in de spoel, een rechte steek en een langere steeklengte krijg je rijen die je kleding vorm en comfort geven. De echte winst zit in je voorbereiding: handmatig goed winden, correct laden, veilig starten met terugstikken, en daarna efficiënt doorwerken met de pivot-methode. Voor strapless modellen geeft een elastiektunnel extra zekerheid; voor duurzaamheid maken Franse naden het verschil.
Blijf testen, documenteer wat werkt op jouw machine en stof, en omarm kleine imperfecties. Zo bouw je snel vertrouwen op — en draag je straks trots je eigen shirred creaties.
Inspiratie-noot Werk je naast naaien ook met borduurprojecten, dan zul je termen tegenkomen als naai- en borduurmachine en accessoires zoals magnetisch borduurring of systeemoplossingen voor positionering. Handig voor borduurwerk, niet nodig voor shirring — maar mooi om te weten wat er bestaat in je maker-gereedschapskist.
Tot slot Test, adem, en geniet van het proces. Met iedere rij groeit je resultaat — en je plezier. Veel succes!
Aanvullende tip voor hybride makers Wanneer je later toch wil borduren op dezelfde projecten (bijvoorbeeld monogrammen op voeringen), dan kun je je oriënteren op toebehoren als bernina magnetisch borduurringen of systemen voor Brother/Janome. Ze zijn geen vereiste voor shirring, maar wel handig om te kennen als je creatieve horizon breder wordt.
Nog een verdiepingsnoot Oriënteer je op merken en termen? Je stuit dan mogelijk op janome borduurmachine of bundels voor positionering. Laat je daar niet door afleiden wanneer je shirringskills oefent; één techniek tegelijk geeft de snelste leercurve.
En een laatste knipoog Wie zoekt naar machine-framing of hulpstations, ziet opties als hoopmaster station kit opduiken. Bewaar die voor je borduurbucketlist — jouw shirring-setup vraagt nu vooral om juiste handopwinding, rij-ritme en geruststellend terugstikken.