Table of Contents
1 Przegląd (co i kiedy)
Jacobean crewelwork słynie z płynnych zawijasów, liści i stylizowanych kwiatów. W tym podejściu najpierw tworzymy pojedyncze płatki, finiale i łodygi, a następnie używamy narzędzi do duplikowania i lustrzanego odbicia, by w krótkim czasie złożyć całość. To idealne wtedy, gdy projekt jest wyraźnie symetryczny i można go naturalnie podzielić na powtarzalne sekcje.

Warto pamiętać, że finalnie wzór zostanie wyszyty na materiale w tamborku, więc już na etapie cyfryzacji planujemy kolejność ściegów i gęstości tak, by ograniczyć zbędne skoki i nadmierne nakładanie warstw. Jeśli na końcu zechcesz wyszyć próbkę, równie dobrze sprawdzi się klasyczny tamborek jak i rozwiązania oparte o Tamborki magnetyczne, o ile stabilizacja materiału jest poprawna.
1.1 Co zyskasz tym procesem
- Szybkość: zamiast rysować każdy element, cyfryzujesz jedną ćwiartkę i kopiujesz.
- Porządek: narzędzia Remove Overlaps oraz Redwork porządkują gęstość i ścieżki.
- Spójność: kąty ściegów ustawione raz możesz konsekwentnie replikować.
1.2 Kiedy nie stosować
- Gdy wzór nie jest rzeczywiście symetryczny.
- Kiedy zależy Ci na ręcznie różnicowanym wyglądzie każdego powtórzenia (tu automatyzacja da jednolitość).
2 Przygotowanie
Zacznij od załadowania obrazu referencyjnego w Hatch i zablokowania go jako tła do odrysowania. Autor tutorialu pracuje w Hatch 2 (poziom Digitizer), choć wiele funkcji dostępnych jest również na niższych poziomach; szczegóły porównania znajdują się na stronie producenta. Jeśli korzystasz z innego programu, kluczowe koncepcje (zamknięte/otwarte kształty, kopiowanie, lustrzane odbicie, układ kołowy) są przenośne.
W kontekście późniejszego szycia próbki warto zawczasu myśleć o stabilizacji oraz o miejscu w tamborku – nawet tak ogólne przygotowanie oszczędzi Ci poprawek po eksporcie pliku. W wielu przypadkach wygodę ustawiania materiału poprawia Tamborek magnetyczny do hafciarki, ale nie jest to warunek powodzenia tego procesu.
2.1 Pliki i stanowisko
- Obraz referencyjny (czarno-biały szkic wzoru inspirowanego Jacobean).
- Komputer z zainstalowanym Hatch.
- Podstawowa znajomość interfejsu oraz narzędzi cyfryzacji.

2.2 Wersja oprogramowania i poziomy
W komentarzach pod wideo padło pytanie o wersję: autor używa Hatch 2 na poziomie Digitizer; część funkcji jest dostępna także niżej. Warto sprawdzić tabelę porównawczą producenta przed decyzją o zakupie lub aktualizacji.
2.3 Szybka kontrola
- Obraz poprawnie wczytany i widoczny.
- Wzór faktycznie symetryczny (da się go złożyć z kopii).
- Warstwa z obrazem zablokowana, by nie przesuwać jej przypadkowo.
2.4 Checklista „Przygotowanie”
- Obraz: wczytany, zablokowany.
- Plan: cyfryzujesz ćwiartkę, potem kopiujesz.
- Narzędzia: zamknięty/otwarty kształt, kopiuj/wklej, obrót, odbicie, Remove Overlaps, układ kołowy, Redwork, tło stiple.
- Test: na końcu uruchomisz Player ściegów.
3 Ustawienia (Setup)
Na początku autor wyłącza automatyczne centrowanie (Automatic Centering), by cyfryzować swobodnie względem obrazu. Dla wypełnień płatków wybiera tatami (Pattern 1) i później zmienia kąty ściegu, aby sąsiadujące powierzchnie „grały” ze sobą wizualnie.
Dzięki Remove Overlaps unikniesz podwójnej gęstości tam, gdzie wypełnienia zachodzą na siebie. Z kolei Redwork (użyty później) scali i rozgałęzi ścieżki konturowe w jedną logiczną sekwencję, dodając podwójną linię.
3.1 Kiedy jakie narzędzie
- Zamknięty kształt: płatki, finiale, zawijasy—tam, gdzie jest powierzchnia do wypełnienia.

- Otwarty kształt: łodygi i linie łączące; autor stosuje Triple Run dla czytelnych konturów.
3.2 Dlaczego wyłączyć centrowanie na starcie
Wyłączone centrowanie pozwala dopasować elementy dokładnie do szkicu; po złożeniu całości włączysz je na nowo i wyrównasz wszystko do środka tamborka. Ten porządek minimalizuje późniejsze korekty.
3.3 Szybka kontrola
- Automatyczne centrowanie: OFF na początku pracy.
- Uzgodnione typy ściegów: Tatami dla wypełnień, Triple Run dla linii.
- Zaplanowany kąt ściegu w sąsiednich obszarach: różnicuj, by dodać głębię.

3.4 Checklista „Ustawienia”
- OFF: Automatic Centering.
- Fill: Tatami Pattern 1 dla płatków i finiali.
- Line: Triple Run dla łodyg i linii.
- Narzędzia porządkowe: Remove Overlaps, Redwork na późniejszym etapie.
4 Kroki w praktyce
W tej części odtwarzamy logikę pracy 1:1, uzupełniając o powody i punkty kontrolne.
4.1 Płatki kwiatu: trzy koła i porządkowanie gęstości
1) Włącz narzędzie Circle i ustaw Fill: Tatami Pattern 1. Kliknij środek, przeciągnij promień, Enter x2. Powtórz dla trzech kół. 2) Uporządkuj kolejność warstw—element, który ma „przechodzić nad”, przenieś na wierzch lub stosownie w dół stosu. 3) Zaznacz elementy, użyj Edit Objects > Remove Overlaps, by „wybić” nadmiar w częściach wspólnych.

4) Zmień kąty ściegów, najlepiej na przeciwne w sąsiadujących polach, aby uzyskać czytelny kontrast.

Porada pro Drobna różnica kąta ściegu potrafi „zbilansować” połysk i kierunek tatami, dzięki czemu kwiat nie wygląda jak jedna płaska plama.
Uwaga Jeśli zapomnisz o Remove Overlaps, gęstość w miejscach nakładania może być zbyt duża—grozi to perforacją materiału.
Szybka kontrola
- Trzy koła są równo rozłożone.
- Gęstości się nie dublują po Remove Overlaps.
- Kąty ściegów dają subtelne zróżnicowanie.
4.2 Finiale: zamknięte kształty i porządkowanie warstw
1) Użyj Digitize Closed Shape, punktuj lewym (proste) i prawym (krzywe) przyciskiem. 2) Zastosuj fill, zmień kolor dla czytelności pracy. 3) Przenieś finial w stosie tak, by był poprawnie względem płatków. 4) Zaznacz płatki i finial > Remove Overlaps, by uniknąć nadmiaru gęstości w stykach.


Szybka kontrola
- Obrys finialu odpowiada szkicowi.
- Po Remove Overlaps nie ma „bąbli” podwójnej gęstości.
4.3 Duplikacja kwiatu i precyzyjny obrót
Zaznacz komplet elementów kwiatu, Copy/Paste, przenieś we właściwe miejsce, a następnie precyzyjnie obróć (np. −5°) dla idealnego dopasowania do szkicu. Jeśli korzystasz z warstwy obrazu, pilnuj, by była zablokowana i nie przesuwała się podczas pracy.

Porada pro Zanim skopiujesz, rozważ zgrupowanie elementów—unikniesz „rozjazdu” pojedynczych części po wklejeniu.
4.4 Finiale stożkowe: od jednego do wielu
Zwiększ powiększenie na kształcie stożkowym. Zamknięty kształt, fill, ewentualna korekta kąta ściegu. Następnie Copy/Paste i przesuń kopie w docelowe miejsca. Drobne poprawki w Reshape pozwalają idealnie dopasować kontury.

Uwaga Niewielkie różnice perspektywy na szkicu sprawią, że kopia 1:1 może wymagać subtelnej korekty węzłów.
4.5 Zawijasy i kształty zamknięte: kopiowanie, obrót, lustrzane odbicie
Duży zawijas odrysuj jako zamknięty kształt, używając naprzemiennie punktów prostych i krzywych. Skopiuj, obróć w przyrostach (np. 90°) i—gdy trzeba—zastosuj Mirror, aby „odbić” wersję lustrzaną po drugiej stronie. Pozycjonuj do szkicu i ewentualnie wygładź Reshape.


Szybka kontrola
- Zawijas jest płynny, bez „łamanych” fragmentów.
- Na obrazie kopiowany element nakłada się dokładnie tam, gdzie powinien.
4.6 Linie i łodygi: praca kształtem otwartym
Aktywuj Digitize Open Shape. Autor celowo zaczyna kilka pikseli „w głąb” istniejących kształtów, aby efekt ściągania materiału nie otworzył niepożądanego „szczeliny” pomiędzy wypełnieniem a linią. Prowadź punkty rzadko na łagodnych łukach i gęściej na ciasnych zawijaskach. Jeśli postawisz nie ten punkt, co trzeba—Backspace cofa do właściwego miejsca.

Porada pro Oprogramowanie w Hatch dopasowuje krzywiznę do ostatnich trzech punktów—pozwól mu pracować, nie „przeklikuj” nadmiernie.
Szybka kontrola
- Linie łączą się płynnie z płatkami/finialami.
- Zastosowany ścieg linii to Triple Run (czytelny i odporny).
4.7 Złożenie całości: układ kołowy
Zaznacz wszystko (Ctrl+A) i wybierz Layout > Circle Layout. Ustaw liczbę kopii (w tutorialu 2), a punkt środka dopasuj do geometrycznego centrum wzoru. Obserwuj, jak program automatycznie odbija i składa pełną kompozycję. Na końcu odblokuj i usuń obraz referencyjny, włącz ponownie Automatic Centering i wyśrodkuj całość.

Szybka kontrola
- Symetria jest idealna (brak przesunięć).
- Obraz referencyjny usunięty, zostaje sama cyfryzacja.
- Projekt jest wyśrodkowany w polu tamborka.
4.8 Finalizacja: Redwork i tło stiple
Ujednolić kolor (np. na czarny), zaznaczyć całość i uruchomić Redwork: program zbuduje jedną logiczną sekwencję i podwoi linię. Dodaj kwadrat jako tło i zastosuj Stipple fill, dopasuj spacing/length tak, by faktura była delikatna. Przenieś tło pod główny wzór i wyrównaj środki.

Uwaga Jeśli Redwork nie „złapie” wszystkiego, sprawdź czy zaznaczono wszystkie elementy. Po zmianach ponownie uruchom funkcję, by mieć pewność scalonej sekwencji.
4.9 Checklista „Kroki w praktyce”
- Płatki: 3 koła, Remove Overlaps, różne kąty.
- Finiale: zamknięte kształty, porządek warstw, Remove Overlaps.
- Zawijasy: kształt zamknięty, kopia/obrót/mirror.
- Linie: kształt otwarty, Triple Run, start minimalnie „w głąb”.
- Układ kołowy: kopie + centrum, wyśrodkowanie.
- Redwork + Stipple: jedno wejście, podwójna linia i delikatne tło.
5 Kontrola jakości
Najpierw sprawdź projekt w Playerze ściegów—zobaczysz, jak Redwork prowadzi szycie, zostawiając fragmenty na później, by zoptymalizować przejścia. Oceniaj płynność ścieżki, brak zbędnych skoków oraz sensowną kolejność elementów.
5.1 Spójność ścieżek i kolejności ściegów
- Dobry znak: elementy „sklejone” w jedną sekwencję, bez pętli i cofek.
- Ostrzeżenie: jeśli pojawiają się niepotrzebne skoki, wróć do Redwork lub do kolejności warstw i popraw podział.
5.2 Gęstość i faktura tła
- Stipple powinien być spokojny i „z tyłu”—zbyt gęsty przytłoczy ornament; zbyt rzadki może wyglądać chaotycznie.
- Sprawdź, czy tło nie nachodzi na kontury głównych elementów.
5.3 Próbne szycie
Próbka w tamborku potwierdzi ustawienia. Niezależnie od typu tamborka, kluczowa jest stabilizacja i równe napięcie materiału—z tym poradzi sobie zarówno klasyczna rama, jak i rozwiązania takie jak Tamborki magnetyczne do hafciarek.
6 Rezultat i dalsze kroki
Finalny efekt to monochromatyczny wzór z podwójną linią i subtelnym tłem stiple, który autor wideo pozytywnie ocenił po wyszyciu na tkaninie w tamborku. Na przyszłość można rozważyć różne kolory w stylu tradycyjnego crewelworku—ale już wersja jednobarwna prezentuje się klarownie i elegancko.
Z komentarzy
- Widzowie docenili zarówno wzór, jak i sposób prezentacji.
- Pytanie o wersję Hatch otrzymało odpowiedź: użyto Hatch 2 Digitizer, a część funkcji jest w niższych poziomach—warto sprawdzić tabelę porównawczą producenta.
Praktyczny krok dalej
- Zapisz plik, przygotuj wersję na swój format maszyny i wykonaj próbkę na materiale zbliżonym do docelowego. Jeśli haft ma trafić na wymagające miejsce, rozważ pracę z akcesoriami wspomagającymi pozycjonowanie, np. Stacje do tamborkowania.
7 Rozwiązywanie problemów
Poniżej zebrane sytuacje odnoszą się do procesu pokazanego w tutorialu oraz do typowych potknięć podczas cyfryzacji i szycia testowego.
7.1 Symetria „nie domyka się” po układzie kołowym
- Objaw: po złożeniu kopii widać przesunięcia.
- Przyczyna: błędny punkt środka układu kołowego.
- Rozwiązanie: ustaw dokładnie środek i ponów operację; sprawdź, czy pracujesz na pełnym zestawie elementów ćwiartki.
7.2 Zbyt gęsto w stykach wypełnień
- Objaw: „twarde” miejsca na podkładzie, ryzyko zerwania nici.
- Przyczyna: brak Remove Overlaps.
- Rozwiązanie: zaznacz odpowiednie elementy i użyj Remove Overlaps, a w razie potrzeby skoryguj kolejność w stosie.
7.3 Linie odklejają się od wypełnień po wyszyciu
- Objaw: szczelina między łodygą a płatkiem.
- Przyczyna: ściąganie materiału i start linii dokładnie na krawędzi.
- Rozwiązanie: zacznij linie lekko „w głąb” wypełnienia, jak w tutorialu.
7.4 Nierówny zawijas, „łamanie” krzywizny
- Objaw: kanciasty kształt na miękkim łuku.
- Przyczyna: zbyt mało punktów na ciasnym zakręcie lub niepotrzebne punkty na łagodnych łukach.
- Rozwiązanie: gęściej punktuj na ciasnych łukach, rzadziej na długich. Użyj Reshape do wygładzenia.
7.5 Redwork nie scala wszystkiego
- Objaw: w sekwencji zostają oddzielne fragmenty.
- Przyczyna: nie zaznaczono całości lub lokalne rozłączenia ścieżek.
- Rozwiązanie: zaznacz wszystko (Ctrl+A), uruchom Redwork ponownie; sprawdź łączenia linii.
7.6 Tło stiple dominuje nad wzorem
- Objaw: wzór „tonie” w fakturze tła.
- Przyczyna: zbyt mały spacing i/lub za długie ściegi.
- Rozwiązanie: zwiększ odstęp pętli, skróć długość ściegu do akceptowalnej subtelności.
7.7 Pozycjonowanie na materiale i tamborkowanie
- Objaw: haft wypada krzywo na materiale.
- Przyczyna: nieprecyzyjne osadzenie tkaniny.
- Rozwiązanie: użyj jasnych punktów odniesienia na tkaninie i wyśrodkuj projekt. Dodatkowo pomocne bywa zastosowanie ram i akcesoriów ułatwiających powtarzalność, a przy maszynach popularnych marek można rozważyć dopasowane akcesoria, jak Tamborek magnetyczny do brother lub ogólnie kompatybilne Tamborki do hafciarek brother.
7.8 Próbne szycie i stabilizacja
- Objaw: pofalowania, ściąganie, przesunięcia.
- Przyczyna: niewystarczająca stabilizacja lub niedopasowany materiał.
- Rozwiązanie: dobierz stabilizator do tkaniny i testuj na skrawku. W wielu przypadkach dobrze sprawdza się równomierny docisk, jaki oferują Tamborki magnetyczne do hafciarek, ale kluczowa jest właściwa technika, niezależnie od typu ramy.
7.9 Wielokrotna rejestracja na dużych elementach
- Objaw: brak styku między sąsiadującymi sekcjami na szyciu wieloetapowym.
- Przyczyna: pomyłki przy ponownym osadzaniu materiału.
- Rozwiązanie: rozważ oznaczenia osi i wstępny test rozmieszczenia; gdy projekt wymaga przeszycia w kilku przebiegach, świadomie zaplanuj kolejność i punkty zaczepienia. Jeśli projekt obejmuje większy obszar niż pole tamborka, przyda się doświadczenie w Wielokrotne tamborkowanie w hafcie maszynowym.
Z komentarzy (mini-FAQ)
- Jakiej wersji Hatch użyto? Autor wskazał Hatch 2, poziom Digitizer; część funkcji jest także w niższych poziomach—warto zerknąć w tabelę porównawczą producenta.
- Czy można użyć innego programu? Tak, koncepcje są wspólne: odrys elementów, kopiowanie/odbicie, układ kołowy, Redwork/gałęziowanie oraz tło stiple (lub odpowiedniki w danym programie).
Podsumowanie praktyczne
Proces jest powtarzalny: ćwiartka → kopie → układ kołowy → porządek ścieżek (Redwork) → tło (Stipple) → test Playerem → próbne szycie. Po tej sekwencji plik jest gotowy do eksportu i szycia w dowolnym, kompatybilnym środowisku. Na etapie rzeczywistego haftu wybór tamborka nie jest kluczowy dla samej cyfryzacji, ale ma znaczenie dla precyzji—możesz użyć klasycznego tamborka, jak i rozwiązań typu Tamborki magnetyczne czy uniwersalny Tamborek do haftu w rozmiarze dopasowanym do projektu.
Dodatkowa wskazówka organizacyjna Jeśli szyjesz na różnych markach maszyn, trzymaj biblioteczkę wariantów projektu dopasowanych do popularnych formatów oraz rozmiarów pól—przyspieszy to przygotowanie wysyłki i oszczędzi błędów. Przy rozbudowanym workflow przydatne są uniwersalne akcesoria pozycjonujące oraz szeroka kompatybilność, jaką oferują Tamborki magnetyczne do hafciarki i ogólne Tamborki magnetyczne.
